تبیین رویکرد میان رشته ای از دیدگاه معرفت شناسی حکمت متعالیه
Authors
abstract
رویکرد میان رشته ای یکی از تازه ترین رویکردها به دانش است که به همراه ظرفیت های فراوانی که در بر دارد، مسائلی را نیز به میان آورده است. در حال حاضر یکی از ضرورت های رویکرد میان رشته ای به دانش، تبیین فلسفی آن است. این مقاله تلاشی در جهت تبیین رویکرد میان رشته ای از دیدگاه معرفت شناسی صدرایی است. معرفت شناسی صدرایی در کُنه خود وحدت گراست و از این رو می تواند مبنایی مناسب برای تبیین رویکرد میان رشته ای به علم قرار گیرد. در این جهت ابتدا به اجمال سیر دیدگاه های وحدت گرا ترسیم گردیده است که در نهایت به رویکرد میان رشته ای به عنوان پاسخ عصر معاصر به مسئلة اتحاد دانش، منتهی می گردد. سپس دیدگاه ملاصدرا در چهار محور ناظر بر منشأ، ضرورت، فرایند و ارزش دانش میان رشته ای مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس محورهای مذکور پنج اصل شامل: ابتناء معرفت بر وحدت تشکیکی وجود، استلزام معرفت به ادراک پیچیدگی هستی، تلازم ادراک جزئی و کلی، کثرت روشی و معرفتی و وحدت فزایندة معرفتی، و کشف مرتبتی حقیقت، به عنوان اصول معرفت شناسی میان رشته ای از دیدگاه معرفت شناختی صدرایی استخراج گردیده است. در پایان به برخی تفاوت های بنیادین میان رشته ای از دیدگاه صدرا با دیدگاه های رایج اشاره شده است. بر این اساس رویکرد میان رشته ای به دانش از نگاه حکمت متعالیه تفاوتی بنیادین با معرفت شناسی های عمدتاً مسأله مدار و عمگرایانة رایج کنونی دارد. تأمل در حکمت صدرایی منتج به کسب معرفتی وحدت گرا و اصیل به عالم می شود که با نگاه رایج که بیش از هرچیز حاصل اضطرار و دغدغه های فناورانة انسان امروزین در مواجهه با پیچیدگی های زیستن است، فاصلة فراوانی دارد.
similar resources
بررسی و تبیین رویکرد «وحی فراگزاره‌ای» از دیدگاه حکمت متعالیه
یکی از مسائل مهم در تبیین وحی، بررسی رویکردهای گزاره‌ای و غیرگزاره‌ای در وحی است. در میان رویکردهایی که در تبیین این مسئله وجود دارد، رویکرد ملاصدرا - به دلیل توجه به دو وجه گزاره‌ای و غیرگزاره‌ای وحی - از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. این رویکرد در مقایسه با تبیین‌هایی که تنها یکی از جنبه‌های وحی را مورد توجه قرار داده‌اند، بسیار مهم است. در الهیات مسیحی دو رویکرد کلّی گزاره‌ای و غیرگزاره‌ای در ...
full textتبیین رویکرد میان‌رشته‌ای از دیدگاه معرفت‌شناسی حکمت متعالیه
رویکرد میان‌رشته‌ای یکی از تازه‌ترین رویکردها به دانش است که به همراه ظرفیت‌های فراوانی که در بر دارد، مسائلی را نیز به میان آورده است. در حال حاضر یکی از ضرورت‌های رویکرد میان‌رشته‌ای به دانش، تبیین فلسفی آن است. این مقاله تلاشی در جهت تبیین رویکرد میان‌رشته‌ای از دیدگاه معرفت‌شناسی صدرایی است. معرفت‌شناسی صدرایی در کُنه خود وحدت گراست و از این رو می‌تواند مبنایی مناسب برای تبیین رویکرد میان‌رش...
full textتبیین «معرفت تشکیکی» بر پایه‌ی وجود‌انگاری معرفت در حکمت متعالیه
نظام هستی‌شناسی در حکمت متعالیه، بر پایه‌ی نظریه‌ی «اصالت وجود و تشکیک مراتب آن» استوار است. حقیقت معرفت در این نظام، از سنخ وجود بوده و ازاین‌رو، دارای احکام مشترکی با آن است. مسانخت وجود و معرفتْ امکان اثبات «معرفت تشکیک‌پذیر» را فراهم می‌آورد. مسأله‌ی پژوهش جاری توصیف تشکیک‌پذیری معرفت و در پیِ آن، بررسی امکان و مؤلفه‌های آن در حکمت متعالیه است. رهیافت حاصل، که با روی‌آورد تحلیلی- منطقیِ عبارات...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
مجله پژوهشهای فلسفی دانشگاه تبریزPublisher: دانشگاه تبریز
ISSN 2251-7960
volume 5
issue 9 2012
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023